به نقل از «خبرگزاری برنا»

«دودکش 2» نمونه موفقی از ساخت سریال‌های دنباله‌دار است

تاریخ انتشار: ۱۱ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۹۴۷۷۹

جبار آذین معتقد است سریال «دودکش 2» در برهوت تولید سریال‌های طنز با کیفیت با وجود همه ضعف‌هایی که دارد یک سریال نسبتاً با کیفیت است که توانسته مخاطب را با خود همراه کند.

جبار آذین منتقد سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار برنا، اظهار داشت: من یک یادداشت درباره سریال «دودکش 2» نوشتم که نگاهی کاملاً مثبت به این سریال داشتم که البته ضعف‌هایی از این سریال را هم در این سریال مطرح کردم و در گفت‌وگویی هم همین نکات را گفتم اما متأسفانه آنچه که بیش از هر چیز در مصاحبه‌ام مطرح شد نقاط ضعف این سریال بود و پارادوکسی که به وجود آمد باعث شد بسیاری من را مورد انتقاد قرار دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آذین خاطرنشان کرد: تلویزیون کشور ما همانند سینما با معضلات فراوانی روبرو است و این معضلات به نوعی سینما و تلویزیون ما را بمباران کرده و این را در همه بخش‌ها شاهد هستیم که به جای استفاده از نظرهای کارشناسی نظرات سلیقه‌ای را تحمیل می‌کنند یا اینکه اگر قرار است سرمایه‌ها از سوی اسپانسرها تأمین شود این همکاری به شکلی معقول و اصولی باشد و اسپانسرها در چگونگی تولید آثار و انتخاب عوامل دخالت نکنند. وقتی اینگونه نیست فضایی غیرحرفه‌ای به وجود می‌آید که باعث می‌شود کیفیت آثار نزول پیدا کند و به همین دلیل است که مدت‌هاست در تلویزیون به ویژه در زمینه ساخت و تولید سریال‌ شاهد آثار خوب و فاخر نیستیم. پیش‌تر به دلیل حضور هنرمندان حرفه‌ای و برخی مناسبات گروه‌های مختلف آثاری که ساخته می‌شد می‌توانست نظر مخاطب را به خود جلب کند اما متأسفانه امروز اکثر تولیدات تلویزیون آثاری متوسط، زیر متوسط و ضعیف است.

او افزود: متأسفانه تولید سریال‌های تلویزیونی از مسیر و چارچوب‌های قانونی به نتیجه نمی‌رسد و مناسبات دوستی و فامیلی است که افراد را در سمت تولیدکننده سریال قرار می‌دهد و همین رویه نتیجه‌اش نادیده گرفتن شعور مخاطب می‌شود که تولیدکنندگان به معنای واقعی هیچ احترامی برای مخاطب قائل نیستند. در این وضعیت گاه به صورت استثنا شاهد سریال‌هایی هستیم که کمتر مخاطب را مورد آزار و ناراحتی قرار می‌دهد و با این وجود سال‌هاست سریالی عالی و اصطلاحاً درجه یک در رسانه ملی شاهد نبودیم.

آذین خاطرنشان کرد: سال‌های نه چندان دور شاهد سریال‌هایی در تلویزیون بودیم که با توجه به همکاری هنرمندان کاربلد با استقبال روبرو می‌شدند و اگر قرار است برخی از این آثار در فصل‌های بعدی ادامه پیدا کنند لازم است نیاز و سلیقه مخاطب سنجیده شود و واقعیت‌های جامعه نیز مدنظر قرار بگیرد که بتوان انتظار دیدن اثری جذاب داشت. متأسفانه بسیاری از سریال‌ها بدون در نظر گرفتن این مسائل با اظهار نظر مدیران در چند فصل ادامه پیدا می‌کنند و این چند فصلی شدن نشأت گرفته از استقبال مخاطبان نیست و بیش از هر چیز نتیجه ارتباط تولیدکنندگان با مدیران است که یک سریال را به فصل‌های بعدی می‌کشاند.

این منتقد در ادامه گفت: البته در این بین برخی مواقع شاهد ساخته و پخش شدن سریال خوب و با کیفیتی مثل «گاندو» هستیم که در دو فصل به خوبی ادامه پیدا کرد و حتی فصل دوم کیفیت این سریال افزایش داشت اما این یک مورد نادر است و اکثر سریال‌های تلویزیون که حتی برخی از آن‌ها به فصل 5 و 6 می‌رسد از رنگ و بوی فرهنگی و هنری که داشتند فاصله می‌گیرند و تنها به همان بِرَندی که برایشان به وجود آمده اکتفا می‌کنند. نمونه بارز این وضعیت سریال «پایتخت» است که از فصل سوم به بعد کیفیتش دچار افت شدیدی شد و حتی سریال «نون خ» که در فصل اول اثری قابل قبول و باکیفیت بود در فصل‌های بعدی حرف چندانی برای گفتن نداشت. در حال حاضر سریال «دودکش 2» از تلویزیون پخش می‌شود. فصل اول این سریال چند سال پیش به کارگردانی محمدرضا لطیفی و نویسندگی برزو نیک‌نژاد با فضاسازی‌ تازه، دیالوگ‌های جذاب و حوادث و رویدادهایی که در یک قالیشویی می‌گذشت به شکلی جذاب و دیدنی روایت شد که لطیفی چند سال پیش فصل دوم آن را به نوعی با سریال «پادری» قصد داشت بسازد که البته سریال شکل و شمایل دیگری پیدا کرد و امروز برزو نیک‌نژاد با همان تیم فصل قبل، فصل دوم را ساخته که باز هم نسبت به فصل اول دارای ضعف و اشکالات فیلمنامه، کارگردانی و بازیگری چندانی نیست و در مقایسه با فصل اول تغییراتی که اعمال شده لطمه چندانی به «دودکش» وارد نکرده است و به نظر من این سریال در برهوت طنز خانوادگی و اجتماعی که شاهد هستیم توانسته فراتر از سریال‌های متوسط مخاطب را جذب کند.

او افزود: «دودکش 2» با همان شخصیت‌پردازی فصل اول و ایجاد داستان فرعی در دل داستان اصلی که به شکلی کم‌کم و به مرور پر رنگ می‌شود و همان مسئله نیمه گمشده بهروز است سریال می‌تواند مخاطب را با خود همراه کند و جذابیت خود را حفظ کند و بر خلاف برخی کاراکترهای تیپ که ممکن است دافعه ایجاد کند بازی خوب بازیگران، پرداخت شخصیت‌ها و کارگردانی خوب نیک‌نژاد باعث شده تا با «دودکش 2» جای خالی طنز‌های مطلوب و مقبول تا حدی پر شود. به نظر من سریال «دودکش 2» در مسیر موفقیت‌های «دودکش 1» قرار دارد و با همه ایرادهایش در داستان‌پردازی و مضمون‌پردازی این سریال توانسته موفقیت‌های فصل اول را تکرار کند.

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: سینما و تلویزیون تلویزیون کارشناسی رسانه ملی جامعه فرهنگی و هنری بازی رسانه ملی سرمایه سینما و تلویزیون فرهنگی و هنری مصاحبه جبار آذین دودکش دو سریال ها فصل اول دودکش 2

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۹۴۷۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شنیدن ملودی های شریف روی نُت «رعنا»/ موسیقی خوب برای سریال خوب

دریافت 113 MB

خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ کارکرد تیتراژ چیزی شبیه به جلد کتاب است که طراحش تلاش می‌کند با انتخاب عناصر، فرم‌ها و چینش‌ها با کمک گرافیک و موسیقی مخاطب یک اثر را در جریان موضوع قرار دهد. شرایطی که گاهی بسیار نکته‌سنج، اندیشمندانه و حساب‌شده پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد و گاهی هم به قدری سردستانه و از روی ادای یک تکلیف اجباری ساخته می‌شود که بیننده را از اساس از یک اثر تصویری دور می‌کند.

آنچه بهانه‌ای شد تا بار دیگر رجعتی به کلیدواژه «تیتراژ» داشته باشیم، مروری بر ماندگارترین و خاطره‌سازترین موسیقی‌های مربوط به برخی برنامه‌ها و آثار سینمایی و تلویزیونی است که برای بسیاری از مخاطبان دربرگیرنده خاطرات تلخ و شیرینی است و رجوع دوباره به آن‌ها برای ما در هر شرایطی می‌تواند یک دنیا خاطره به همراه داشته باشد. خاطره‌بازی پس از آغاز و انتشار در نوروز ۱۴۰۰ و استقبال مخاطبان از آن، ما را بر آن داشت در قالب یک خاطره‌بازی هفتگی در روزهای جمعه هر هفته، روح و ذهن‌مان را به آن بسپاریم و از معبر آن به سال‌هایی که حال‌مان بهتر از این روزهای پردردسر بود، برویم.

«خاطره بازی تیتراژهای ماندگار» عنوان سلسله گزارشی آرشیوی با همین رویکرد است که به‌صورت هفتگی می‌توانید در گروه هنر خبرگزاری مهر آن را دنبال کنید.

در صدوپانزدهمین شماره از این روایت رسانه‌ای به سراغ موسیقی متن و تیتراژ سریال ماندگار «رعنا» به کارگردانی داود میرباقری و آهنگسازی شریف لطفی رفتیم که به سال ۱۳۶۹ از شبکه اول سیما در قالب یک سریال هشت قسمتی پیش روی مخاطبان قرار گرفت. مجموعه ای که به نوعی دومین سریال داود میرباقری بعد از سریال «گرگها» در مقام کارگردانی محسوب می شد و نشان داد که این کارگردان با تجربه و مخاطب شناس تلویزیون و سینما از همان ابتدا به موسیقی همواره به عنوان عنصری مهم، موثر و مولف برای جذب مخاطبان و ارایه محتوا نگاه می کند و در این چارچوب تلاش دارد تا از بهترین ها برای ساخت و طراحی موسیقی پروژه های خود استفاده کند.

سریال «رعنا» قصه بخشی از زندگی رعنا، دختر مردی به نام سنایی از صابون‌پزهای قدیمی تهران است. پس از چندی دانایی که دبیر آموزش و پرورش است به خواستگاری رعنا آمده و با وجود مخالفت‌های منصور (برادر رعنا) با او ازدواج می‌کند. اما پس از گذشت مدتی دانایی به دلیل شرکت در فعالیت‌های سیاسی دستگیر و روانه زندان و کشته می‌شود. پس از سال‌ها پسر رعنا که به شدت در حال مبارزه با رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷ است، در یک درگیری خیابانی مفقود می‌شود. رعنا و دخترش به دنبال یافتن او هستند که ماجراهایی از گذشته دوباره زنده می شود.

گلچهره سجادیه در نقش رعنا، بهزاد فراهانی در نقش دایی منصور، سعید نیکپور در نقش جواد دانایی، رویا تیموریان در نقش تهمینه دانایی، رسول نجفیان در نقش پوریا، پرویز پرستویی در نقش رسول نجفی، فاطمه گودرزی در نقش مریم، حسین پناهی، مهری مهرنیا، فرخ لقا هوشمند، اسماعیل شنگله، محمد کاسبی، مهری ودادیان، بهمن زرین پور، علی اوسیوند، عیسی صفایی، عزیزالله هنرآموز و محمدتقی شریفی بازیگریان سریال «رعنا» بودند که بسیاری از آنها تاکنون همچنان در پروژه های داود میرباقری جزو بازیگران اصلی و ثابت محسوب می شوند و در آن دوران توانستند به واسطه حضور در این سریال موقعیت های خوبی را در عرصه تصویر به دست آورند.

جبار آذین منتقد چندی پیش در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، پیرامون این مجموعه گفته بود: «رعنا» تجربه نمایشی جدیدی برای داود میرباقری و تلویزیون بود. این مجموعه برگرفته از فضای اجتماعی و سیاسی آن دوران ساخت شد. رعنا جزو کارهای خوب و پرخاطره تلویزیون از یک کارگردان متبحر در عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون سال‌های بعد کشور است. ساختار نمایشی خوب و شخصیت‌ پردازی‌های اصولی، مقبول و دیالوگ‌های خوب از امتیازهای مجموعه «رعنا» بود و میرباقری را در تولید کارهای تلویزیون توانا و خوش فکر نشان داد. این در حالی است که استفاده از بازیگران تئاتری و معرفی یک چهره مستعد که بعدها در سینمای ایران به عنوان بازیگری قدرتمند و محترم شهرت یافت (رویا تیموریان) و بهره‌گیری از دکورهای تلویزیونی حجیم و مناسب، متن خوب و بازی‌های روان از ویژگی‌های «رعنا» محسوب می‌شود. تمام امتیازهای هنری و فنی «رعنا» آن را اثری دیدنی ساخته بود تا مضامین خوب را واگویه کند و از عشق‌ها، رشادت‌ها، مبارزه‌ها، آرمان‌ها، تلخی‌ها و شیرینی‌ها بگوید و چه خوب هم در آن سال‌های کم رونقی تلویزیون اینها گفته شد و همین‌ها «رعنا» را با تجربه اندوزی‌هایش در اذهان به یادگار گذاشت.

اما یکی از ویژگی های مهم و موثر سریال تلویزیونی «رعنا» موسیقی تیتراژ و متن این مجموعه داستانی به آهنگسازی شریف لطفی بود که به دلیل طراحی یک تیتراژ متفاوت که در آن دوران بدعتی جدید به حساب می آمد توانست یکی از مولفه های مهم در ماندگاری آن تا به امروز به حساب آید. آن هنگام که ابتدا تصویر گلچهره سجادیه به عنوان بازیگر اول سریال روی یک تصویرگرافیکی شبیه به الواح تاریخی نمایان می شود و پس از آن عبارت «رعنا» در قالب لوگوتایپی متفاوت به نمایش در می آید. فضایی که موسیقی نقش مکمل را ایفا می کند و چارچوبی را پیش روی مخاطب قرار می دهد که دربرگیرنده حس و حال متفاوتی است.

موسیقی که به واسطه توجه لطفی به عنوان یک آهنگساز مولف و کهنه کار موسیقی کشورمان که سوابق آکادمیک او در عرصه موسیقی معرف تجربه بالای اوست، تلاش کرده تا ضمن توجه به مولفه های موسیقی ایرانی و ارایه درستی از آفرینش و خلاقیت در این نوع موسیقی با به کارگیری روش های نوین برای در خدمت محتوای اثر بودن، موسیقی تیتراژ متفاوت و خلاقانه ای را ارایه دهد. موسیقی که داود میرباقری همواره روی موسیقی به عنوان یکی از نقاط عطف و تاثیرگذار آثارش به آن توجه دارد و می کوشد تا در هر پروژه اش از این مولفه به درست ترین و علمی ترین شکل ممکن استفاده کند. آن چنان که اگر نیم نگاهی به کارنامه فعالیت های او داشته باشیم متوجه چنین رسالتی می شویم که اغلب موسیقی هایش توانسته اند تبدیل به ماندگارترین ها شوند.

طبیعتا در ساخت چنین موسیقی که بتواند دربرگیرنده مولفه های درست و اصولی از موسیقی متن باشد این نوازندگان هستند که بعد از آهنگسازی و ملودی پردازی نقش مهمی را ایفا می کنند. مسیری که به واسطه حضور هنرمندانی چون ابراهیم لطفی نوازنده ویولن، عباس ظهیرالدینی نوازنده ویولنسل، فرشید حفظی فرد نوازنده ابوا، شریف لطفی و حسین میرزایی نوازنده هورن، عبدالنقی افشارنیا نوازنده نی، مهرداد دلنوازی و شهریار فریوسفی نوازندگان تار، فریبا اسدی و محمود علیقلی آواز، محمود منتظم صدیقی نوازنده سازهای ضربی و تعدادی دیگر توانست موسیقی درست و اصولی را به گوش شنیداری مخاطبان ارایه دهد.

گرچه در رسانه ها مصاحبه چندانی از شریف لطفی درباره ساخت موسیقی سریال «رعنا» منتشر نشده است اما این آهنگساز، نوازنده، پداگوژیست موسیقی و رهبر ارکستر که از او به عنوان بنیانگذار دانشکده موسیقی دانشگاه تهران هم یاد می شود، در برخی از گفت‌وگوهای رسانه ای خود درباره نحوه حضورش در آثار سینمایی و تلویزیونی به عنوان آهنگساز گفته بود: هروقت به من از سوی پروژه ای تصویری پیشنهاد آهنگسازی آن ارایه می شود، اول از دست اندرکاران پروژه می خواهم که بخش هایی از تصاویر فیلمبرداری شده خود ر ابه صورت نامنظم در اختیار من قرار دهند که ببینم نتایج محتوایی تصاویر در چه قالبی است و وقتی ببینم نتیجه عمل چیست و هم در کارگردانی و هم در بازیگری همه چیز در جایگاه خوبی قرار دارد کاملا خودم را در اختیار کارگردان می گذارم و هر آنچه را که لازم باشد انجام می دهم.

این آهنگساز که در ساخت آثارش همواره تلاش می کند تا هم نشینی اصولی بین موسیقی ایرانی و موسیقی کلاسیک فراهم سازد، در یکی از گفت‌وگوهای رسانه ای اش توضیح داده بود: بالاترین تکیه گاه موسیقی ایرانی، دستگاه های موسیقی ایرانی برای روش مندی آفرینش در این گونه موسیقایی است که به اعتقاد من باید در کنار توجه به این مولفه ها به مواردی چون منش و خصوصیت انسانی این موسیقی ها توجه کنیم. در این چارچوب من همواره تلاش می کنم تا هیچ وقت وارد مقوله سفارشی کار کردن نشوم چون باید در ابتدای هر کاری خودم آن تفکر موجود در سریال یا فیلم سینمایی را دوست داشته باشم که اگر چنین نباشید هرگز چنین کاری را انجام نمی دهم.

همین نگاه ایده آل شریف لطفی است که همواره او را به عنوان آهنگسازی گزیده کار در سینما و تلویزیون کشورمان معرفی کرده و در مقام یکی از موثرترین و علمی‌ترین آهنگسازان کشورمان معرفی کرده است. مسیری که می توان در آهنگسازی فیلم های «مادیان» به کارگردانی علی ژکان، «سامان» به کارگردانی احمد نیک آذر، «کنار برکه ها» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «دخترک کنار مرداب» به کارگردانی علی ژکان، «پرنده آهنین» به کارگردانی علی شاه حاتمی، «مسافران دره انار» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «آهوی وحشی» به کارگردانی حمید خیرالدین، «دو همسفر» به کارگردانی اصغر هاشمی، «سکوت کوهستان» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «عطر گل یاس» به کارگردانی بهمن زرین پور درک کرد.

چنین ساختاری در آهنگسازی آثار سینمایی و تلویزیونی مدت های زیادی است که در جریان تولیدات سینمایی و تلویزیونی کشورمان به واسطه عقب نشینی آهنگسازان پیشگام موسیقی کمتر دیده شده و فقط عده محدودی از هنرمندان هستند که تلاش می کنند در یک مسیر منطقی منطبق بر آموزه های دانشگاهی و تئوریک حوزه موسیقی به ویژه موسیقی دراماتیک حرکت کنند. فضایی که به نظر می آید می بایست از تجربیات شریف لطفی و هم نسلانش بیشتر از اینها استفاده کرد تا بتوانیم دوباره به دوران باشکوه موسیقی فیلم و تیتراژ دهه ۶۰ با همان امکانات ناچیز و محدود برگردیم.

کد خبر 6094445 علیرضا سعیدی